Kwestionariusz diagnozy i narzędzia badawcze w terapii pedagogicznej

Joanna Tomczak, Renata Ziętara

Opracowany kwestionariusz diagnozy jest efektem wieloletniej pracy reedukacyjno-terapeutycznej w szkole integracyjnej. Został on skonstruowany w taki sposób, by możliwie jak najdokładniej poznać dziecko oraz wszystkie jego zaburzenia wpływające na niepowodzenia szkolne. W trakcie badania uwzględnia się rodzaj zaburzenia oraz wiek rozwojowy dziecka. Kwestionariusz został skonstruowany w taki sposób, aby można było wykorzystywać jeden egzemplarz zarówno do badań diagnostycznych wstępnych, jak i porównawczych. Tak zestawione informacje są czytelne i przejrzyste. Wgląd w nie daje szybkie rozeznanie w potrzebach i możliwościach dziecka. Aby ułatwić pracę z kwestionariuszem, dołączono do niego narzędzia badawcze, które można wykorzystywać w całości, bądź tylko wybiórczo.Kwestionariusz diagnozy jest podzielony na 9 części, związanych z konkretnymi zaburzeniami. Każda składa się z podpunktów, które umożliwiają dokładne rozpoznanie problemu. Części kwestionariusza dotyczą najistotniejszych zagadnień koniecznych do właściwego zdiagnozowania zaburzenia przed rozpoczęciem pracy terapeutyczno-reedukacyjnej. Do każdej części zamieszczono szczegółowy instruktaż i odpowiednie narzędzia badawcze.Poszczególne części kwestionariusza dotyczą: charakterystyki ucznia (zachowanie, koncentracja uwagi, uczciwość, stosunek do pracy i grupy), charakterystyka czynności komunikowania się (aktywność, sposób porozumiewania się, poprawność stylistyczo-gramatyczna, wady wymowy, rozumienie), słuch fonematyczny (analiza i synteza słuchowa + testy fonetyczne), czytanie (znajomość liter, analiza i synteza wzrokowa, technika i tempo czytania, rozumienie czytanego tekstu, błędy), pisanie (znajomość liter, technika, grafia, błędy i sposób pisania), sfera ruchowa (sprawność manualna, lateralizacja), percepcja wzrokowa (analiza rysunków, różnicowanie figur geometrycznych i kolorów, układanie obrazka z części, spostrzeganie podobieństw i różnic na podstawie dwóch obrazków), orientacja (schemat ciała, nazywanie kierunków i stosunków przestrzennych, ciągi zautomatyzowane), procesy myślowe (kojarzenie i pamięć).